Neredeyse Sıfır Enerjili Binaların Zorunlu Hale Gelmesi 2025 Yılında
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yayımlanan “Neredeyse Sıfır Enerjili Binalar” (NSEB) konsepti, 2025 yılında zorunlu hale getirildi. Akdeniz Üniversitesi’nden (AÜ) Prof. Dr. İbrahim Atmaca, “2 bin metrekare inşaat ruhsat alanını aşan her yapı, Neredeyse Sıfır Enerjili Bina olarak planlanmak zorunda. Bu tür binaların enerji etiketi B sınıfı olacak ve enerjide yüzde 25 daha tasarruflu olacak” şeklinde açıklamalarda bulundu.
“Neredeyse Sıfır Enerjili Binalar” konsepti, normal binalara göre daha fazla enerji verimliliği olan ve enerjisinin bir kısmını yenilenebilir enerji kaynaklarından sağlayan yapılar olarak tanımlanıyor. 2025 yılı itibarıyla, binalarda yenilenebilir enerji kullanımı oranı yüzde 5’ten yüzde 10’a çıkarıldı.
30 Bin Bina Neredeyse Sıfır Enerjili Olarak İnşa Edilecek
Enerjiden büyük ölçüde tasarruf sağlanacağını belirten Makina Mühendisleri Odası Şube Başkanı ve AÜ Mühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. İbrahim Atmaca, “Neredeyse Sıfır Enerjili Bina kavramı, 2023 yılında gündeme geldi ancak pilot bir uygulamaydı. 2025 yılında ise 2 bin metrekare inşaat ruhsat alanını aşan her yapı, Neredeyse Sıfır Enerjili Bina olarak planlanmak zorunda. Bu tür binaların enerji etiketi B sınıfı olacak ve enerjide yüzde 25 daha tasarruflu olacak. Kullanılacak yenilenebilir enerji oranı yüzde 10’a yükseltilecek. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın 2023 ile 2025 yılları arasında düzenlediği pilot uygulamada, yaklaşık 2,200 binanın enerji verimliliğinin yüzde 25 artırılarak sıfır enerjili bina olarak tasarlandığı ve yıllık yaklaşık 281 gigawatt saatlik (GWh) tasarruf sağlanacağını belirtti. Gelecek dönemde yılda 30 bin yapı Neredeyse Sıfır Enerjili Bina olarak inşa edilecek” sözlerini dile getirdi.
Doğal Gaz Isıtmada Yüzde 56 Oranında Kullanılıyor
Enerji kullanımında ısıtmanın büyük ölçüde elektrik maliyetini artırdığını vurgulayan Atmaca, “Enerjinin yüzde 24’ünü yine çevrim sektöründe elektrik üretmek için harcarken, yüzde 20’sini ulaşımda, yüzde 17’sini konutlarda, yüzde 8’ini ticaret ve hizmet sektöründe kullanıyoruz. Hane halkının enerji tüketiminin yüzde 65’ini ısıtma amaçlı olarak gerçekleştirirken, yüzde 12’sini sıcak su ihtiyacında tüketiyoruz ve ısıtmada enerjiyi yüzde 56 oranında doğal gazla karşılıyoruz. Bu verilere baktığımızda, ciddi derecede fosil yakıt kullanımı söz konusudur. Özellikle soğutma işleminde elektrik tüketimi ön plandadır. Elektrik tarifelerinde belirli kotalardan sonra fiyat artışları yaşanacaktır. Genel anlamda, maliyetlerin azaltılması, tasarruflu kullanım ve iklim krizine çözüm noktasında Neredeyse Sıfır Enerjili Binalar önemli bir rol oynayacaktır” şeklinde konuştu.
“Sıfır Enerjili Bina Kavramı Doğru Anlaşılmıyor”
Sıfır Enerjili Bina kavramının doğru anlaşılmadığını belirten Prof. Dr. Atmaca, “Binanın üzerine güneş paneli takılırsa sıfır enerjili olur algısı yer almaktadır. Fakat durum böyle değildir. Güneş enerjisi oldukça maliyetli bir kaynaktır. Sıfır enerjili kavramı, yüksek enerji verimliliğine sahip ve enerjisinin bir kısmını yenilenebilir kaynaklardan karşılayabilen bina anlamına gelmektedir. Aslında, yenilenebilir enerji sistemleri kurulmadan önce tüm enerji tasarruf önlemlerinin alınması gerekmektedir. Isıtma, soğutma, havalandırma, sıcak su tüketimi ve aydınlatma alanlarında enerji verimli cihazlara geçiş yapılmalıdır. Isı pompaları ve yoğuşmalı kazan teknolojileri gibi ileri teknolojiler kullanılmalıdır. Otomasyonla ölçüm ve kontrol sistemleri kurulmalıdır. Bakım ve onarım işlemleri düzenli olarak yapılmalıdır. Toplam enerji harcamalarının azaltılması ve yenilenebilir enerjinin kullanılması durumunda verimli bir model oluşturulacaktır” dedi.
Fosil Yakıtların Dünya Genelinde Kullanımı Yüzde 82 Seviyesinde
Türkiye’de fosil yakıt tüketiminin yüzde 82 seviyesinde olduğunu belirten Prof. Dr. Atmaca, “Karbonsuzlaşma sürecinde önemli adımlar atılmalıdır. Konut, ticaret ve hizmet alanlarında ısıtma, soğutma, havalandırma, aydınlatma ve sıcak su gibi alanlarda yüksek oranda fosil yakıt tüketimi gerçekleşmektedir. Yönetmelik gereği artık çok sayıda bina Neredeyse Sıfır Enerjili Bina olarak inşa edilecektir. Dünya genelinde, birincil enerji arzında fosil yakıtların kullanımı yüzde 83 seviyesindedir. 2050 yılına kadar bu oranın yüzde 62’ye düşeceği ancak kullanılan miktarın mutlak anlamda azalmayacağı öngörülmektedir. Yıllar ilerledikçe karbon salınımı devam edecektir. Ülkemizdeki fosil yakıt kullanımı şu anda yüzde 82 seviyesindedir” şeklinde konuştu.
(DHA)